جاذبه های گردشگری

باغ تالار نیاسر

باغ تالار ازآثار جالب و دیدنی شهر نیاسر است که در ختان کهنسال و بس رفیع آن زبانزد خاص و عام است درختان سر به فلک کشیده که بسیار زیبا و دل انگیز است در این باغ قدیمی و زیبا که آب چشمه اسکندریه در میان آن جاریست و به آبشار منتهی می‌گردد و درختان آن از این آب سیراب می‌شوند عمارت بسیار زیبا و بدیع بنا نهاده شده است که به کوشک تالار معروف است .ساختمان فعلی کوشک از جمله بناهای باقی مانده از عمارت باغ تالار است و قدمت آن به دوران صفویه و در زمان شاه سلطان حسین صفوی که آخرین پادشاه این دوران است، بر می‌گردد.این عمارت و بنای تاریخی که روبه ویرانی بود به همت شهرداری و همکاری مسئولین ذیربط مرمت شده و آماده بازدید مهمانان گرانقدر است. از دیگر خصوصیات این مکان مشرف بودن آن به تمامی شهر نیاسر و اطراف آن است به عبارت دیگر در هر نقطه از نیاسر این امکان قابل رؤیت است. همچنین این باغ دارای استخر قایقرانی نیز است.

باغ و حمام فین

باغ فین و حمام فین کاشان در 6 کیلومتری جنوب شهر کاشان در انتهای خیابان امیرکبیر فعلی و روستای فین کوچک قدیم قرار دارد و از با ارزش ‌ترین آثار تاریخی کاشان است بنای بر جای مانده باغ از دوران صفوی است که بر روی بناهای دوره دیلمی ساخته شده و از لحاط باغ آرایی و آب رسانی دارای اهمیت ویژه‌ ای است بناهای این باغ شامل سر درب ورودی و برج و باروی آن، شتر گلوی صفوی در میانه باغ، شتر گلوی فتح علی شاهی و اتاق شاه نشین در جنوب خاوری باغ، موزه ‌در باختر باغ و حمام ‌های کوچک و بزرگ و کتابخانه در خاور باغ می‌شود.حمام فین کاشان که در باغ فین قرار دارد همان مکان تاریخی است که ناصرالدین‌شاه در سال ۱۸۵۲ میلادی صدراعظم خود امیرکبیر را در آن به قتل رساند. وسعت باغ فین بالغ بر ۲۳ هزار مترمربع و شامل یک حیاط مرکزی است که به وسیله دیوار، بارو و برج های استوانه شکل محصور شده‌ است. در مقایسه با بسیاری از باغ‌ های ایرانی مشابه، باغ فین با آب قابل توجهی مشروب می‌ شود.در جنوب باغ فین چشمه آبی موسوم به چشمه سلیمانیه، با قریب به دوازده سنگ آب وجود دارد. آب آن فوق العاده صاف است ولی به واسطه داشتن بعضی املاح برای آشامیدن مناسب نیست. لازم به ذکر است که موزه ملی کاشان هم در این باغ قرار دارد.

کاخ موزه چهل ستون

بنای کاخ چهل ستون به دوره صفوی بر می‌گردد که در زمان شاه عباس اول به صورت ساختمانی کوچک به شکل کوشک یا کلاه فرنگی ساخته شد و در زمان شاه عباس دوم توسعه یافت و چهل ستون نامیده شد. این کاخ از جمله کاخ هاییست که در باغ وسیع و بزرگ جهان نما که تا میدان اصلی و مرکزی چهارباغ عباسی ادامه داشت ( شروع‌ آنها عالی قاپو بود ) ساخته شدند. در این محوطه بزرگ که چند کاخ سلطنتی نیز مستقر بود عماراتی مانند تالار اشرف، جبه خانه، رکیب خانه، کشیک خانه، تالار طویله، کاخ هشت بهشت، توحید خانه و برخی عمارات دیگر ساخته شد. در سال 1327 این کاخ به موزه تبدیل شده که در سال 1343 به منظور مرمت تعطیل شده و دوباره بعد از انقلاب اسلامی در سال 1367 کاخ چهل ستون تبدیل به موزه گردید.

باغ و عمارت ارم

این باغ به مناسبت عمارت و باغ بزرگی که در گذشته توسط شداد بن عاد پادشاه عربستان جنوبی به رقابت با بهشت ساخته شده، به باغ ارم مشهور گردیده است. تاریخ ساخت این باغ را به دوره سلجوقیان نسبت داده‎اند چرا که در آن زمان، باغ تخت و چند باغ دیگر توسط اتابک قراجه حکمران فارس ـ که از سوی سنجر شاه سلجوقی به حکومت فارس منصوب شده بود، احداث شد و احتمال می‎رود ایجاد این باغ به درخواست وی و در آن زمان بوده است. در اواخر سلسلة زندیه، بیش از 75 سال این باغ در تصاحب سران ایل قشقایی بود، بنای اولیة عمارت باغ ارم توسط جانی خان قشقایی اولین ایلخان قشقایی و پسرش محمدقلی خان و در زمان فتحعلیشاه قاجار احداث شده است. معماری بنا نیز توسط شخصی به نام حاج محمد حسن که از معماران معروف بود، صورت گرفته است. در زمان ناصرالدین شاه قاجار، میرزا حسن علی خان نصیرالملک، آن باغ را خریداری و عمارت فعلی موجود در باغ را به جای عمارت ایلخانی بنا نمود، اما تزئینات ناتمام باغ پس از فوت حسنعلی خان در سال 1311 توسط ابوالقاسم خان نصیرالملک پایان یافت. باغ ارم پس از فوت ابوالقاسم خان نصیرالملک به پسرش عبدالله قوامی رسید و بعد از مدتی دوباره یکی از خوانین ایل قشقایی به نام محمد ناصر خان آن را خرید. سپس به مالکیت دولت درآمده و به دانشگاه شیراز واگذار شد. در سال‎های 50-1345 هـ. ش این باغ زیر نظر مسؤولین دانشگاه شیراز تعمیر شده و زمین وسیعی نیز در حاشیه بلوار ارم و بلوار آسیاب سه‌تایی به آن افزوده شد و در سال 1353 به شماره 1013 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال 1358 به وسیله سازمان میراث فرهنگی مرمت گردید. هم اکنون این باغ به عنوان باغ گیاهشناسی مورد استفاده قرار گرفته و در اختیار دانشگاه شیراز است. در سه دهه پیش قسمتهایی در سمت غربی باغ ازجمله اراضی دهی موسوم به «کوشک» به مساحت باغ افزوده شده است. در این زمان مساحت کل باغ ارم نزدیک 110380 متر مربع است.

باغ شاهزاده ماهان

باغ شاهزاده یا باغ شازده یکی از زیباترین باغ‌های تاریخی ایران محسوب می‌شود. این باغ در حدود 2 کیلومتری شهر ماهان و حوالی شهر کرمان و در دامنه کوه‌های تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه است. ارتفاع این منطقه از سطح دریای آزاد 2020 متر است. این باغ مساحتی قریب به 5/5 هکتار دارد. دو مجموعه شرقی و غربی دارد. کوشک یا همان عمارت‌های آن بسیار زیباست و به صورت دو آشکوبه ساخته شده‌است و سر در آن از معماری خیلی زیبایی برخوردار است که آن را از سایر باغ‌های ایرانی متمایز و ممتاز می‌سازد. فواره‌های آن چشم هر بیننده‌ای را نوازش می‌دهد. این فواره‌ها که در طول باغ قرار دارند زیباترین فواره باغ‌های ایرانی هستند. زیرا سایر باغ‌های ایرانی کمتر فواره داشته‌اند و یا اگر داشته‌اند به این زیبایی نبوده‌اند. فواره‌های زیبای باغ شاهزاده بر اساس اختلاف ارتفاع و نه هیچ نیروی دیگری فعال هستند که این خود دلیلی بر هوش و ذکاوت مردمان کرمان زمین است. طول باغ شاهزاده کرمان 407متر و عرض آن 122 متر است. و بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب می‌شود. این باغ همه ساله و به ویژه در فصل تابستان و بهار شاهد بازدید تعداد بیشماری از گردشگران از نقاط مختلف کشور است که این باغ دیدنی و دلفریب را برای تماشا انتخاب می‌کنند.

باغ و عمارت دولت آباد

مجموعه باغ دولت آباد که نمونه ای از معماری دوره زندیه است توسط محمد تقی خان یزدی معاصر شاهرخ میرزای افشار و کریم خان زند در سال 1160 هجری قمری ساخته شده است. محمد تقی خان مشهور به « خان بزرگ » سرسلسله خاندان خوانین یزد و مرد مقتدر عهد خویش بوده است. خان ابتدا قناتی به نام دولت آباد ایجاد کرد و از آب قنات، باغ دولت آباد را به وجود آورد و در آن چند دست عمارت و حوض ها و جدول های آب متعدد در فضای باغ ساخت. باغ دولت آباد پس از محمد تقی خان رو به ویرانی رفت و اگرچه دوباره مورد مرمت قرار گرفت ولی هیچگاه به آبادانی و دلگشایی عهد خان بزرگ بازنگشت. این بنا شامل سه عمارت هشتی، سردر و تالار آیینه است. عمارت هشتی شامل هوضخانه و بادگیر مرتفع می‌شود. این بادگیر که بلندترین بادگیر جهان است قبلا بلند تر از وضع کنونی بوده و سالها قبل، از ترس ریختن، قسمتی از آن را خراب کرده اند. این بادگیر ارتفاعی به طول 33 متر و 80 سانتی متر دارد و از خصوصیات بارزش هشت ضلعی بودن آن است که باعث می‌شود باد در هر جهت به راحتی و به سرعت به قسمت زیرین آن هدایت شود و پس از برخورد به سطح آب حوضچه زیر بادگیر، هوای خنکی در داخل آن ایجاد کند. در میانه این عمارت بنای کلاه فرنگی است و حوضچه های سنگ مرمرین که بوسیله جوی های رابط، به یکدیگر راه می‌یابند و وارد حوضچه بزرگ زیر گنبد کلاه فرنگی می‌شوند. سنگ های مرمر بکار گرفته شده را همگی از معادن مرمر مراغه و تبریز می‌آورده اند. عمارت میانی که در ضلع شمال غربی واقع است و به نام بهشت آیین ( تالار آیینه ) خوانده می‌شود دارای نقوش اسلامی آیینه بوده است و در حال حاظر از آیینه های مسدس اسلیمی هیچ نوع اثری نیست. یک چهار طاقی با طاق نماهای داخلی که جهت وروردی ضلع جنوبی ساخته اند و مورد استفاده است اقتباس از چهره طاق های ساسانی است. باغ دولت آباد که مدت ها قبل محل اقامت کریم خان زند در یزد بوده است از نظر طراحی باغ در شمار زیباترین باغ های دوره زندیه و قاجاریه محسوب می‌شود. این باغ و عمارت آن به شماره 774 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین باغ دولت آباد یکی از باغ‌های ایرانی ثبت شده در میراث جهانی توسط یونسکو است.

مقابر گنبد سبز

مقابر گنبد سبز برج های آرامگاهی با قدمتی مربوط به دوره هشتم هجری هستند که در گوشه ی باغی کوچک و قدیمی به نام باغ گنبد سبز یا دروازه کاشان واقع شده اند.
اين سه گنبد که از حيث هنر گچبري از نمونه هاي منحصر به فرد به شمار مي روند. با توجه به دو کتیبه تاریخی موجود، این گنبدها مدفن امرای خاندان علی صفی فرمانروایان مستقل قم در قرن هشتم هجری قمری است ولی کتیبه سوم از بین رفته است و اطلاعی از تاریخ و نام صاحب گنبد در دست نیست .
مقابر باغ گنبد سبز در پانزدهم دی ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ۱۲۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده است و سه جنوبی، میانی و شمالی این اثر به عنوان یکی از آثار تاریخی استان قم به یادگار مانده است .
گنبد جنوبی مدفن خواجه اصیل الدین، فرزند علی صفی نیای بزرگ خاندان صفی و عموی بانی گنبد است. او نخستین شخص از این خاندان است که بر حکومت قم و مضافات آن دست یافت .
در گنبد میانی سه نفر مدفون هستند. نخستین فرد که نام او در آغاز کتیبه آمده خواجه علی صفی است که شخصیتی سیاسی اجتماعی در قرن هشتم و دومین امیر خاندان صفی بود. دومین مدفون در این گنبد، امیر جلال الدین است که در متون تاریخی سخنی از او به میان نیامده است. سومین فرد مدفون هم به عنوان برادر خواجه علی صفی نام برده شده است .
کتیبه گنبد شمالی همانطور که ذکر شد از بین رفته است اما بر اساس شواهد و قرائن این گنبد هم مربوط به‌‌ همان دوره خاندان صفی است.
گنبد‌های مقبره از دو پوسته گسسته رک تشکیل شده و پوسته خارجی به منشور شانزده ترکی و پوسته داخلی بصورت عرقچین است که بر روی بدنه استوانه‌ای شکل دوازده وجهی بنا قرار دارد. گنبدهای مخروطی بنا و خلاقیتی که در ساخت‌ آنها استفاد شده است بر منحصر به فرد بودن این اثر به خصوص در استان قم افزوده است.
عدم توجه به این بنا درطول زمان و فرسایش حاصل از تفاوت دما و گذر زمان سبب شد که پوسته خارجی گنبد جنوبی در طی زمان تخریب شده و فرو بریزد و به همین علت هم گنبد جنوبی متفاوت از دو گنبد دیگر به نظر می‌رسد. بر اساس تلاش‌هایی که در راستای ترمیم این بنا صورت گرفت پوسته داخلی آن در دوران معاصر تعمیر و بازسازی گردید.
بدنه استوانه‌ای شکل بنا از بیرون به صورت دوازده وجهی است که ازداخل بنا به هشت ضلعی منظم تغییر شکل داده است و می‌توان نشانه‌های معماری اسلیمی را به وضوح در آن دید. به کار گرفته شدن اسامی الله، محمد و علی تصدیقی متقن بر اسلیمی بودن این بنا است. از دیگر ویژگی‌های این بنا به کارگیری رنگ‌های متعدد و متنوع در گچ بری‌های داخلی آن است، شمسه‌های به کار رفته در نمای بنا بر زیبایی‌ها آن افزوده است، همه این‌ها در ترکیب با کتیبه‌هایی با خطوط ثلث و کوفی هر چشمی را به خود خیره خواهد کرد.
گچبری‌های داخلی بنا به صورت برجسته با رنگ سفید بر روی زمینه لاجوردی رنگ آرامشی را به فضای درونی بقعه بخشیده است که آن را مرهون سبک و سیاق معماری اسلیمی است. نقوش اسلیمی میان دو حاشیه نقش و نگار شده و با ترکیب خیره کننده آیات قرآن در میان نقش‌هایی از گل زیبایی‌های بصری بسیاری را خلق کرده است.
بدنه داخل بناها از سقف تا نزديک سطح زمين با آرايش هاي ظريف گچبري و نقش و نگار ها و ترنج ها زينت داده شده و در هر يک سه کتيبه سراسري گچبري شده است.
منبع : qomnews.ir - mehrnews.com - seeiran.ir - chtn.ir

باغ و عمارت عفیف آباد

باغ عفیف‌آباد یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین باغ‌های شهر شیراز است. درِ ورودی باغ از چوب ساخته شده و در بخش شمالی آن واقع شده است. در پشت در، دالانی وجود دارد که اتاق‌های نگهبانان در دو سوی آن تعبیه شده است. سردرِ باغ دارای 4 ستون گچی ساده است که دو به دو در دو سوی واقع شده و با اقتباس از طرح سرستون‌های تخت جمشید، گچبری شده است. در پیشانی درِ ورودی نقش دو شیر که گویی را در میان پنجه‌های خود گرفته‌اند، دیده می‌شود. پس از گذر از در، دهلیزی وجود دارد که سقف آن از چوب ساخته شده و با شکل‌های منظم هندسی مرتب شده‌اند. در طرف دیگر در و بر پیشانی دهلیز، مجلس تاج‌گذاری پادشاه ساسانی دیده می‌شود که بر قاب نیم‌دایره‌ای به وسیله کاشی‌های رنگارنگ قرار دارد.
مساحت این باغ حدود 127000 مترمربع است و در زمان صفویه به «باغ گلشن» معروف بوده است. این باغ در آن زمان از جمله باغ‌های آباد و مهم شیراز و مقر پادشاهان وقت بوده است. یعقوب خان ذوالقدر؛ حاکم شیراز در زمان شاه عباس صفوی، در قسمتی از اراضی این باغ قلعه‌ای محکم ساخت و برای بنای این قلعه از سنگ‌های گورستان جعفرآباد و مصلی استفاده نمود. پس از صفویه این قلعه ویران شد و باغ رونق و آبادانی خود را از دست داد. در سال 1284 هجری قمری، به فرمان «میرزا علی‌محمد خان قوام‌الملک» عمارت باغ فعلی احداث شد. وی برای آبیاری درختان باغ قنات لیمک را که در 15 کیلومتری باغ و در قصر قمشه بود، خریداری کرد. این باغ در اواخر سده گذشته به خواهرزاده قوام‌الملک به نام «عفیفه خانم» به ارث رسید و چون او بهسازی گسترده‌ای در باغ انجام داد، از آن پس باغ را «عفیف‌آباد» نامیدند.
در میان باغ کاخ زیبایی قرار دارد که از بناهای دوره زندیه و قاجاریه است. ساختمان کاخ دو طبقه است. طبقه پایین زیرزمین وسیعی است که آب نمای زیبایی در آن ساخته شده و هم اکنون این طبقه به «موزه نظامی» تبدیل شده و سلاح‌های گوناگون در آن به تماشا گذاشته شده است. در این موزه سلاح‌های گران‌بهایی همچون تفنگ فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، رضا شاه و محمدرضا شاه پهلوی، سَرپُرهای همرزمان میرزا کوچک خان جنگلی و مسلسل رئیس علی دلواری دیده می‌شود. در جلوی پلکان ورودی نیز ارابه‌ ویژه تشییع جنازه رضا شاه پهلوی و توپ فتحعلی شاه قاجار دیده می‌شود. این طبقه با 3 پله به طبقه دوم راه دارد.

باغ و عمارت شاه گلی

پارک شاه گلی یا ائل گؤلی (ائل گلی) یکی از مهم ‌ترین گردشگاه ‌های شهر تبریز است که در جنوب شرق آن و در ۷ کیلومتری مرکز شهر واقع شده ‌است. شاه گولی به معنی “استخر شاه” ترجمه شده است. گول در زبان ترکی به معنی استخر می‌‎باشد. احداث بنای اولیه این آبگیر را به زمان پادشاهان آق قویونلو و توسعه آن را به زمان صفویه نسبت می‎ دهند.
ائل گلی، شاه ‌گلی تبریز تا پیش از روی‌ کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ‌ های مناطق شرقی تبریز تا دروازه تهران و تپلی‌ باغ بوده ‌است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله‌ های موجود در محوطه داخلی دریاچه فعلی خالی شده و دیواره ‌ای سنگی به دور آن کشیده شد.
در دوران قاجار در پیرامون استخر ائل گلی خیابان ‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان درخت تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد. ائل گلی در دوران پهلوی به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود.
در مرکز استخر ائل گلی، عمارت کلاه ‌فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که امروزه به ‌صورت یک تالار پذیرایی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و به کاخ ائل گلی مشهور است. این بنا پیشتر ساختمانی خشتی بود که در سال 1346 تخریب گشت و با همت شهرداری تبریز و استانداری، جای خود را به یک ساختمان مقاوم داد.
تپه نسبتاً بلندی در بخش جنوبی دریاچه ائل‌گلی قرار گرفته که جنگل‌کاری شده و آبشارهای مصنوعی متعددی از این تپه به سمت داخل دریاچه سرازیر می‌شود. همچنین از ضلع جنوبی دریاچه تا مرکز آن و محل کاخ ائل‌گلی، خیابانی کشیده شده که عمارت کلاه‌ فرنگی را به ‌صورت یک شبه‌جزیره درآورده ‌است.

باغ موزه نظری

باغ موزه نظری یک موزهٔ مردم‌شناسی در همدان است که گردشگران می‌توانند فرهنگ و آداب و سنن مردم همدان را در یک نگاه به نظاره بنشینند و با مردمان این خطه از کشور آشنا شوند.
این موزه در سال 1388 خورشیدی به همت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان تاسیس شده است که گامی موثر در شناسایی آداب و رسوم ساکنین استان همدان بوده و جای تقدیر دارد.
عمارت باغ نظری در میدان دانشگاه و خیابان عارف قزوینی همدان واقع شده که در محوطه این باغ ساختمانی زیبا و مجلل مربوط به اواخر دوره قاجاریه احداث شده است.

باغ و عمارت محتشم (پارک شهر)

باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی یا همان پارک شهر رشت قدیمی ترین پارک رشت است و در ضلع جنوبی شهر رشت و در کنار رودخانه گوهر رود در خیابان حافظ قرار دارند که دارای دو بخش مکانیزه و باغ می‌‌باشد.
قدمت پارک شهر یا باغ محتشم که امروزه پارک اصلی شهر رشت می‌‌باشد، به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار می‌‌رسد. مالک و بانی اصلی این پارک اکبر خان بیگلربیگی (درگذشته ۱۳۰۷ ه. ق) از مالکان و متمولان طراز اول ایران در عصر ناصری و اجاره دار گمرکات شمال ایران بود این پارک پس از درگذشت اکبر خان از طریق ارث به تنها دختر زنده مانده او رسید که در حباله نکاح پسرعموی خود صادق خان اکبر محتشم الملک (سردار معتمد بعدی) بود و از این تاریخ به باغ محتشم اشتهار یافت احداث عمارت تابستانی واقع در آن که معروف به عمارت کلاه فرنگی است و همچنین دقت در خیابان بندی و رعایت فاصله غرس نهال ها، محوطه سازی و بهره گیری از روش علمی احداث باغ های عمومی، شکل گیری یکی از زیباترین و بزرگ ترین باغ های ایران را در اواخر قرن 13 هـ. ق در پی داشته است. وسعت اولیه این باغ چندین برابر مساحت فعلی آن بود، ولی رفته رفته با توسعه شهر و خیابان کشی‌های انجام شده از وسعت آن کاسته شد.
عمارت کلاه فرنگی یک بنای چند ضلعی است، همین مسئله ظاهر زیبایی به ساختمان بخشده و از یک نواختی نمای بیرون آن جلوگیری می‌کند. این بنا از بیرون، سه طبقه به نظر می‌آید؛ در حالی که از داخل دارای چهار طبقه است. در اطراف ساختمان، در طبقات اول و دوم هجده ستون چوبی کار گذارده شده که بام و بالکن طبقه دوم را بر روی خود استوار می‌دارند. بلندترین اتاق این عمارت، هشتگوش و از هر سو دارای پنجره هایی است که رو به باغ باز می‌شود. این عمارت مدت ها محل زندگی حکمرانان و فرماندران رشت بود. شباهت طبقه بالایی این بنا به کلاه سیلیندری (فرنگی) علت معروف شدن این بنا به کلاه فرنگی است.
رودخانه گوهررود با انحنای خاصی از جنوب ساختمان و باغ عبور کرده و زیبایی محیط اطراف بنا را دو چندان می‌سازد همچنین این بوستان دارای یک برکه طبیعی زیبا با دو فواره است که همراه با درختان قدیمی به جذابیت آن افزوده است.

باغ فردوس(موزه سینمای ایران)

باغ و عمارت ییلاقی فردوس در اراضی محمدیه با دو عمارت در شمال و جنوب به دستور محمد شاه قاجار (1264-1250) ساخته شد که عمارت شمالی به کلی ویران و عمارت جنوبی فعلا پا برجاست .
مساحت باغ 20 هزار متر مربع و طولش در حدود 280 متر و مساحت عمارت 1000 متر مربع، شامل سه طبقه و نیم، به عرض 26 متر و به طول تقریبا 34 متر است. شیب زمین آن از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب به حدی است که کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است .
این باغ و عمارت داخل آن در طی سال های متمادی و دست به دست گشتن توسط مالکان مختلف در دوره های بسیاری رو به خرابی نهاد، آباد می‌شد و دوباره به خاطر بی اهمیتی مالکان رو به ویرانی می‌گذاشت.
در سال 1336 شمسی باغ فردوس بین وزارت آموزش و پرورش و شهرداری تقسیم شد. در این هنگام بنیاد فرح پهلوی باغ فردوس را از شهرداری خریداری و پیرو تصمیمی که مبنی بر احیاء باغ فردوس برای برگزاری جشن های فرهنگ و هنر در این مکان گرفته شده بود مرمت باغ به سازمان رادیو و تلویزیون ایران سپرده شد. در این دوران این باغ مرکز فعالت های هنری شد و پس از انقلاب اسلامی نیز در سال 1358 زیر پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد و به عنوان مرکز آموزش فیلمسازی از آن استفاده می‌شد و بالاخره در سال 1381 به عنوان موزه سینما مورد بهره برداری قرار گرفت .
موزه سینمای ایران با هدف گردآوری، حفظ، ثبت و عرضه مناسب میراث سینمای ایران در شهریورماه 1373 با تدبیر و همت مدیران شرکت توسعه فضاهای فرهنگی وابسته به شهرداری تهران پاگرفت و در خرداد ماه 1377 به ثمر نشست و ساختمان قدیمی موزه واقع در کوچه پیرنیا، خیابان لاله زار، با حضور سینماگران وعلاقه مندان و معاون اول ریاست جمهوری جناب اقای حبیبی گشایش یافت. چهار سال بعد موزه به مکان فعلی خود در باغ فردوس منتقل شد و در شهریور ماه 1381 با حضور ریاست محترم جمهور وقت، حجت الاسلام سید محمد خاتمی باز گشایش شد.

باغ و عمارت دلگشا

این باغ در جبهه شمال شرقی و در سمت جنوب تنگ آب خان و در بستری کوهستانی واقع شده است.قرار گرفتن این باغ در کنار قناتی موسوم به ماریز سعدی و واقع شد ن در محدوده قلعه ای موسوم به کهندژ است. باغ دلگشا یکی از باغ های تاریخی شیراز است که در نزدیکی آرامگاه سعدی واقع شده است. سابقه آبادانی و رونق باغ دلگشا به دوران پیش از اسلام و به دوره حکومت ساسانیان نسبت داده شده است.باغ دلگشا در دوره صفویه نیز از باغ های مهم و تفریحی شیراز بود. به طوری که در تصاویر به جا مانده از جهانگردان اروپایی به این باغ اشاره های فراوان شده است. این باغ که 5/7 هکتار مساحت دارد، هم اکنون از گردشگاه های دیدنی شیراز است.
عمارت این ساختمان به صورت یک تالار با چهار شاه نشین به سبک معماری کاخ های ساسانی بیشاپور ساخته شده که دارای سه طبقه و ایوانی با دو ستون است ،که از معماری زندیه بوده و همچنین دارای آیینه کاری هایی به همراه نقاشی هایی از رنگ روغن با سقف هایی از چوب و گچ بری هایی تزیین شده با نقوش گل و بته است در اطراف سقف ایوان بر روی گچ، اشعاری از شوریده به خط نستعلیق نوشته شده که در نوع خود بی نظیر می‌نماید اولین کلاه فرنگی در ایران نیز در این باغ به ثبت رسیده است

باغ جنت

باغ جنت از باغهای قدیمی و سنتی شیراز است که مانند باغ ارم دارای راهروه ایی است که در دو طرف درختان کاج وسرو، زیبائی خاصی به ان داده اند .طرح بهسازی باغ جنت در فضائی به مسعت 27 هکتار اجرا شده و هزینه آن بالغ بر 12 میلیارد ریال بوده است .مساحت کل باغ جنت 54 هکتار است .که 27 هکتار آن متعلق به شهرداری است وهم اکنون 11 هکتار آن زیبا سازی شده است .
از ویژگی های بارز این باغ زیبا، آبنماهای سراسری، سروهای بلند و زیبا، چمنکاری و گلکاری در سراسر باغ و همچنین ایجاد کمپ نوروزی در قسمتی از باغ است. همچنین طرح ایجاد استخر باغ نیز در حال انجام است.

بلوار کازینو (بلوار معلم)

در دوره پهلوی اول همزمان با ساخت هتل قدیم، بین این هتل تا کازینو ای که در لب ساحل بود بلواری به پهنای حدود دو کیلومتر و با باغ آرایی بسیار زیبا و چشم گیری ساخته شد به نام بلوار کازینو که بعد از انقلاب به بلوار معلم تغییر نام پیدا کرد.
در باغ و بلوار کازینو از فنون باغ آرایی غربی استفاده شده و شکل چراغ‌ها، مجسمه‌ها و حوض‌ها نتیجهٔ اندیشه نوگرایانه در آن دوران است.
بلوار معلم و کازینوی سابق هم اکنون به صورت یک پیاده روی سنگ فرش با باغ و درختان زیبای اطرافش در مقابل هتل قدیم رامسر وجود دارد که تا ساحل دریا ادامه پیدا کرده است و از جمله دیدنی های زیبای رامسر به شمار رفته و گردشگران زیادی روزانه از این بلوار بازدید کرده و در طول مسیر هتل قدیم تا ساحل دریا را در این بلوار و باغ قدم می‌زنند.
بلوار کازینو در تاریخ 5 دی 1352 با شمارهٔ ثبت 1521 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بلوار اولین بلوار ثبت شده در آثار ملی ایران است.
بلوار معلم به طول حدود دو کیلومتر تا ساحل دریا ادامه دارد. بعد از گذر از این بلوار به کازینوی قدیم رامسر می‌رسید در کنار آن پلاژ توسکا سرا قرار دارد که یکی از سواحل زیبا و امن با امکانات مناسب برای گردشگران است. همچنین در این ساحل مهمانخانه، کافی شاپ و رستوران نیز وجود دارد.

باغ نظر

باغ نظر یکی از باغ‌های تاریخی استان فارس است که در خیابان کریم خان زند شهر شیراز نزدیک به میدان شهدا و روبروی ارگ کریم خان زند قرار دارد.
این باغ با انبوه درختان سر به فلک کشیده سرو و نارنج، سال‌ها پیش از به سلطنت رسیدن کریم خان زند احداث شده بود. کریم خان زند در زمان پادشاهی خود در این باغ عمارت کلاه فرنگی، ارگ، دیوانخانه و ساختمان‌های دیگری بنا نمود که محلی برای پذیرایی از مهمانان، سفیران خارجی و انجام مراسم رسمی و اعیاد گوناگون بوده است.
عمارت کلاه فرنگی در سال 1315 خورشیدی به همت انجمن آثار ملی ایران و با کوشش و تلاش علی‌اصغر حکمت شیرازی، علی سامی و فریدون توللی، به موزه تبدیل شده و نام «موزه پارس» بر آن نهاده می‌شود. آثار موجود در این موزه به سه دوره پیش از تاریخ، دوره تاریخی و دوره اسلامی تقسیم می‌شود. قبر کریم خان زند نیز در این عمارت قرار دارد .
باغ نظر در دوره‌های مختلف بر اساس نوع کاربری، نام‌های متعددی به خود گرفته است که عبارتند از باغ حکومتی، باغ شاهزاده، آرامگاه وکیل و باغ موزه.

باغ و عمارت نارنجستان قوام

باغ نارنجستان قوام در شهر شیراز در محله بالا کفت و تقریبا در قسمت شرقی انتهای خیابان لطفعلی‌خان زند قرار دارد.
این باغ و عمارت از مجموعه ارزشمند دوران قاجار در شیراز است و به علت وفور درختان نارنج به باغ نارنجستان نامیده می‎شود. احداث این باغ و مجموعه‎های آن بوسیله علی‎محمد خان قوام‎الملک آغاز و در سال 1300هـ. ق بوسیله فرزندش محمد رضا قوام‎الملک تکمیل گردید.
این باغ در جبهه‎های شمالی، جنوبی و شرقی دارای ساختمان می‎باشد. عمارت اصلی با ایوان دو ستونه در جبهة شمالی، با شیوة معماری دورة زندیه در دو طبقه و یک زیرزمین می‌‌باشد.
عمارت نارنجستان به مساحت تقریبی 940 متر مربع در باغی به وسعت 3500 متر مربع در دو جبهه شمالی و جنوبی بنا شد. این باغ در اردیبهشت ماه سال 1353 به شماره 1073 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
این باغ در سال 1345 به دانشگاه شیراز واگذار گردید و بین سالهای 1348 تا 1358 مورد استفاده موسسه آسیایی تحت نظارت پرفسور آرتور پوپ بود و در سال 1378 در اختیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز قرار گرفت.

باغ و عمارت هفت تنان

باغ تکیه هفت‌تنان یکی از قدیمی‌ترین اماکن تاریخی شیراز است. این باغ به سده‌های پیش از عهد زندیه و عمارت آن از بناهای دورهٔ کریم خان زند است. این باغ در بن کوه چهل مقام و در شمال آرامگاه حافظ قرار گرفته‌است.
بیشتر جهانگردانی که در چند سدهٔ اخیر به شیراز سفر کرده‌اند باغ تکیه هفت تنان و عمارت زیبای آن را وصف کرده‌اند. مردم شیراز نیز به این مکان دلبستگی خاص دارند و سابقاً گاه در طلب باران و استجابت دعا روی بدین مکان می‌آورده‌اند.علت نامگذاری این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریم خان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه‌ای نصب کرده‌است.
از دیدنی‌های این عمارت تالاری است که سقف آن بر دو ستون بزرگ یکپارچه استوار شده و در طاقچه‌های بالایی آن، پنج مجلس روی گچ نقاشی شده و از شاهکارهای نقاشی دوران زندیه محسوب می‌شود. حوض بزرگی هم در وسط عمارت اصلی به چشم می‌خورد که در گذشته از آب رکن‌آباد پر می‌شده‌است.
این اثر در تاریخ 15 دی 1310 با شمارهٔ ثبت 74 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باغ و عمارت جهان نما

باغ جهان نما یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز است که در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغ‌های مشهور شیراز می‌باشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینت‌الدنیا» نامیده است. باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد به طوری که همانند آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بوده است، احداث نموده و آن را «جهان نما» نامیدند. این باغ در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن به آن اشاره شده است اما پس از انقراض سلسله صفویه که ناامنی کشور را فرا می‌گیرد، این باغ تقریباً ویران می‌شود. با روی کار آمدن کریم خان زند این باغ بازسازی شده و عمارت وسط آن ساخته می‌شود. کریم خان این باغ را در سال 1185 هجری قمری حصارکشی کرد و در اطراف عمارت، خیابان‌کشی‌های زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد. پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغ‌های آباد و باشکوه به شمار می‌رفته و عمارت باغ محل پذیرایی از مهمانان حکومت بوده است. در باغ جهان نما انواع درختان سرو و کاج کهنسال، مرکبات و درختان میوه دیده می‌شوند.
در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده می‌شود. این عمارت دارای 4 شاه‌نشین در چهار گوشه بنا است و میان شاه‌نشین‌ها، اتاق‌های دو طبقه قرار دارند. این عمارت دارای نمای آجری است و در گذشته پنجره‌های چوبی داشته است که توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و به جای آن پنجره‌های آهنی نصب گردیده است. در داخل عمارت یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه نیز وجود دارد.
این باغ در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.

باغ چهل تن (چهل مقام)

باغ چهل تن یا باغ چهل مقام یا بقعه چهل تنان، در مسافتی کوتاه از شمال حافظیه و جنب باغ جهان نما،همراه با محوطه ای مشجر و با صفا است که دارای چهل سنگ مزار هم اندازه است. قدمت این باغ به دوره زندیه برمی گردد. در این بقعه چهل قبر کوچک در دو ردیف در کنار هم جای گرفته اند. این چهل قبر مربوط به چهل نفر درویش است که در زمانهای گذشته در این مکان که به صورت باغی مصفا بوده زندگی می‌کرده و مشغول عبادت بوده اند و چون هرکدام وفات می‌یافته دیگران او را دفن کرده تا بدین ترتیب که هر 40 نفر به تدریج دار فانی را وداع می‌گویند و قبورشان در کنار هم در ضلع شرقی حیاط در کنار دیوار قرار گرفته است.
این سنگها فاقد نوشته هستند و در بین دو ردیف آنها باغچه کوچکی است که در آن گلکاری شده است. در سال 1257 ه.ق به دستور معتمدالدوله فرهاد میرزا قاجار، حاکم وقت فارس چهل سنگ قبر موجود به یک اندازه بریده شده و بدون هیچگونه نوشته ای بر روی مزارها به موازات هم گذاشته شد. در آرامگاه چهل تنان علاوه بر چهل قبر گمنام،دو عارف و ادیب شیراز به نامهای شیخ ابواسحق معروف به شیخ اطعمه(متوفی 830 ه.ق) شاعر، و حشمت شیرازی (1369 ه.ق مساوی با 1330 ه.ش) به خاک سپرده شده اند.